Ποινική Αντιμετώπιση της Συκοφαντικής Δυσφήμησης υπό το Φως του Ν. 4619/2019.
Συκοφαντική δυσφήμιση – Νομική Ερμηνεία και Ανάλυση
Σύμφωνα με το άρθρο 362 του Ποινικού Κώδικα, το αδίκημα της δυσφήμησης διαπράττεται όταν κάποιος, με οποιονδήποτε τρόπο και παρουσία τρίτου προσώπου, ισχυρίζεται ή διαδίδει ένα γεγονός για άλλον άνθρωπο, το οποίο είναι ικανό να πλήξει την τιμή ή την υπόληψή του. Η πράξη αυτή τιμωρείται με φυλάκιση έως ενός έτους ή με χρηματική ποινή.
Το άρθρο 363 του Ποινικού Κώδικα εισάγει τη σοβαρότερη μορφή του αδικήματος, τη συκοφαντική δυσφήμηση, όπου προστίθεται η προϋπόθεση ότι το γεγονός που διαδίδεται είναι ψευδές, και ο δράστης γνωρίζει την αναλήθειά του. Σε αυτή την περίπτωση, η ποινή είναι τουλάχιστον τρεις μήνες φυλάκισης και χρηματική ποινή. Αν, δε, το αδίκημα τελείται δημόσια ή μέσω διαδικτύου, η ποινή αυξάνεται σε τουλάχιστον έξι μήνες φυλάκισης και χρηματική ποινή.
Αντικειμενικά Στοιχεία του Αδικήματος
Για να στοιχειοθετηθεί αντικειμενικά το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφήμησης, πρέπει να συντρέχουν τα εξής:
- Ισχυρισμός ή διάδοση κάποιου γεγονότος,
- που γίνεται παρουσία τρίτου προσώπου,
- το οποίο αναφέρεται σε άλλον άνθρωπο,
- και έχει τη δυνατότητα να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του,
- ενώ το εν λόγω γεγονός πρέπει να είναι ψευδές.
Η ψευδότητα πρέπει να αποδειχθεί αντικειμενικά κατά τη δίκη. Αν το δικαστήριο δεν πεισθεί ότι το γεγονός είναι ψευδές, τότε εφαρμόζεται η αρχή in dubio pro reo (σε περίπτωση αμφιβολίας, υπέρ του κατηγορουμένου), και ο κατηγορούμενος απαλλάσσεται από τη συκοφαντική δυσφήμηση, ενδεχομένως όμως καταδικάζεται για απλή δυσφήμηση, εφόσον το γεγονός είναι αληθινό αλλά προσβλητικό.
Υποκειμενικά Στοιχεία του Αδικήματος
Για την υποκειμενική θεμελίωση απαιτείται άμεσος δόλος α’ βαθμού, δηλαδή ο δράστης να έχει επίγνωση ότι το γεγονός είναι ψευδές και να το διαδίδει συνειδητά, γνωρίζοντας και το πιθανό αποτέλεσμα της πράξης του, δηλαδή την προσβολή της τιμής ή της υπόληψης του άλλου. Αν υπάρχει αμφιβολία ή πίστη ότι το γεγονός είναι αληθινό, δεν στοιχειοθετείται το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμησης.
Με το νέο Ποινικό Κώδικα (Ν. 4619/2019), προστέθηκε επιβαρυντική περίσταση: όταν η πράξη τελείται δημόσια ή μέσω διαδικτύου, η ποινή αυξάνεται.
Ανάλυση Επιμέρους Στοιχείων
- Ο ισχυρισμός μπορεί να προέρχεται από προσωπική γνώση ή από άλλον, εφόσον ο δράστης τον υιοθετεί.
- Η διάδοση αφορά σε μετάδοση πληροφοριών τρίτου χωρίς υιοθέτησή τους.
- Η πράξη πρέπει να τελείται παρουσία τρίτου, διαφορετικού από τον παθόντα· αλλιώς πρόκειται για εξύβριση.
- Το γεγονός είναι κάθε περιστατικό ή συμπεριφορά που μπορεί να αποδειχθεί και αφορά παρελθόν ή παρόν.
- Το θύμα δεν χρειάζεται να κατονομάζεται ρητά – αρκεί να προσδιορίζεται από τα συμφραζόμενα.
- Το γεγονός πρέπει να είναι τέτοιο που να μπορεί αντικειμενικά να βλάψει την τιμή (προσωπική αξία) ή την υπόληψη (κοινωνική αξία) του άλλου.
Δικονομικά Ζητήματα
Η ποινική δίωξη για συκοφαντική δυσφήμηση ασκείται μόνο μετά από έγκληση του παθόντος. Αν δεν υποβληθεί εντός τριών μηνών από τη στιγμή που ο παθών έλαβε γνώση για την πράξη και τον δράστη, το αδίκημα θεωρείται παραγεγραμμένο.
Ως γνώση θεωρείται η πλήρης και σαφής πληροφόρηση του παθόντος για τα πραγματικά περιστατικά. Η τρίμηνη προθεσμία είναι αποκλειστική, και υπολογίζεται από την ημέρα κατά την οποία ο παθών έλαβε πλήρη γνώση.
Για να προγραμματίσετε ραντεβού και να λάβετε καθοδήγηση σχετικά με την υπόθεσή σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε με εξειδικευμένο νομικό γραφείο ΚΛΕΑΝΘΗΣ Λ. & ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΑΔΑΜΙΔΗΣ στα τηλέφωνα 210 8842333 και 6988098354